ၶေႃႈၼၢမ်း မႄးထတ်း

မိူဝ်ႈယၢမ်းဢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ယူႇသဝ်းတီႈဝတ်ႉꩡေတဝၼ ဢၼ်သထေးလူင်ဢၼႃႇထပိၼ်ႇ သိုဝ်ႉဢဝ်သူၼ်သိူဝ်း တီႈၶုၼ်ၸၢႆးꩡေတ ႁႃႈသိပ်းသီႇၵုတ်ႉတေႇသေ ႁဵတ်းလူႇတၢၼ်းၼၼ်ႉ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ရႁၢၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ်တြႃးၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် ယွင်ႈယေႃးဢၢမ်းဢေႃး ၼိၵ်ႉၶမပႃႇရမီႇၶမ်ႈၸဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ယွင်ႈယေႃးဢၢမ်းဢေႃးဝႃႈ "ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်ၶႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်သြႃႇၵူၼ်းၽီၶဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ်ၶုၼ်လူင် မႁႃႇသမ်ႇမတ ၶိူဝ်းၶုၼ်ဢသမ်ႇၽိၼ်ႇၼ ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမႃး တေႃႇထိုင်ၸဵမ်ပၢၼ်လုၵ်ႈထိုင်လၢၼ် ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်၊ ယင်းဢမ်ႇမီးၽႂ် ယၢမ်ႈလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ ဢုမ်ၶမ်းသီႇလုၵ်ႈ တင်းႁေႃသၢမ်ၶၢဝ်း ဢိၵ်ႇၸိူင်ႉၼၢင်းတင်းလၢႆ ဢၼ်ဝႃႈ ၵႃႇမၵုင်ႇၵတ်းယဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။

ယၢမ်းမိူဝ်ႈၽွင်း မူၼ်ႈသိူဝ်းၸေးၸိမ်ႇၼင်ႇၼၼ် ၵွပ်ႈလႆႈႁၼ် ၼိမိတ်ႈလူင် သီႇယိူင်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၸင်ႇတတ်းပၢတ်ႇပႅတ်ႈ ၵႃႇမ ၸိူၵ်ႈၽွတ်ႈၵႃႇမၵုင်ႇသေယဝ်ႉ ဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼၢင်းႁၵ်ႉလႆႈႁူႉ၊ လွမ်ႁွင်ႉဢဝ် ၽွင်းမိူင်းၸၢႆးသၼ်ႇၼၸွမ်းသေလႄႈ ဢွၵ်ႇထိူၼ်ႇၵႃႇမၵႂႃႇ တႃႇလႆႈ သပ်ႉပၺ်ၺုတၺၢၼ်ႇၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶီႇမႃႉၶဝ်ႈထိူၼ်ႇသေ ႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃးလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီယွင်ႈ လီဢၢမ်းလူင်လၢင်တႄႉတႄႉၶႃႈယဝ်ႈ" ၼႆယဝ်ႉ။

ယၢမ်းၼၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ယူႇတီႈ ၷၼ်ႇꩪၵုတိၸဝ်ႈသေ ပေႃးႁူႉရႁၢၼ်းၶဝ် ယွင်ႈယေႃးဢၢမ်းဢေႃး ၼိၵ်ႉၶမပႃႇရမီႇၶမ်ႈၸဝ်ႈ တီႈပၢင်ၵုမ်တြႃးၼၼ်ႉၸိုင် ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈဝူၼ်ႉႁၼ်ဝႃႈ "ပေႃးၵဝ်ဢဝ် သိူၵ်ႈပိုၼ်းတြႃး မႁႃႇၸၼၵႁေႃးၼႆ သတ်ႉတဝႃႇၶဝ် မွၵ်ႈၵႃႈၼၢႆႉၼိုင်ႈ တေလႆႈထမ်းပူၼ်ႉလွတ်ႈယူႇ" ၼႆသေ ယေႃးၶိင်းၵႂႃႇ တီႈပၢင်တြႃး ပရိသၢတ်ႈၼၼ်ႉသေလႄႈ ၼင်ႈယူႇတီႈဢၼ်သိူဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼၼ် ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈထၢမ်ဝႃႈ "လုၵ်ႈၼွင်ႉတင်းလၢႆဢိူၺ်း မိူဝ်ႈၵဝ်ၽြႃးပႆႇမႃးၽႅဝ်ၼၼ်ႉ သူၸဝ်ႈဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈသင်" ၼႆယဝ်ႉ။ ရႁၢၼ်းၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်လဝ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈမုၼ်သုင်ၶမ်းၽြႃးႁဝ်းတီႈၶႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ၵၼ် ယွင်ႈယေႃးဢၢမ်းဢေႃး ၼိၵ်ႉၶမပႃႇရမီႇ ၶမ်းၸဝ်ႈႁဝ်းယူႇၶႃႈဢေႃႈ" ၼႆယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပူင်ဝႃႈ "လုၵ်ႈၼွင်ႉၵဝ်တင်းလၢႆဢိူၺ်း တီႈၵုင်ႇမႁႃႇၽိၼိၵ်ႉၶမပႃႇရမီႇၵဝ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၸမ်လႆႈသပ်ပၺ်ၺုတၺၢၼ်ႇ ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ ပိၵ်ႉသႃႈလီဢၢမ်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇလီဢၢမ်းတၢၼ်ႇ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸၢတ်ႈၸဝ်ႈတိုၵ်ႉၼုမ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈယမၢ်းပႃႇရမီႇတိုၵ်ႉၼုမ်ႇၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈႁၼ်ၼိမိတ်ႈသီႇပႃး လႆႈသင်ႇဝေႇၵတြႃးမႃးၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢႆႈယၢၼ်ၽၢတ်ႇမေးႁၵ်ႉ၊ ႁၢင်ႈႁေႃသေ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇႁိမဝၼ်ႇတႃႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇလႆႈ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၸိူင်ႉၼၢင်းၶဝ်တင်းလၢႆ ပႃးပရိသၢတ်ႈလၢႆႈၸုမ်းၼမ်ၼႃႇ ၸွမ်းၵႂႃႇႁၢမ်ႈသီးၵေႃႈ ၸဝ်ႈဢမ်ႇႁပ်ႉ၊ ဝႆႉၵႃႇမၵုင်ႇတြႃးၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉလၢႆးၶၢႆးပၢၵ်ႇၼၼ်ႉသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇထိူၼ်ႇၵႃႇမၵႂႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇလႆႈ သပ်ပၺ်ၺုၸဝ်ႈသေယဝ်ႉ ၶဝ်ႈလူင်ထိူၼ်ၵႂႃႇ တႃႇႁႃတင်းၵျၢင်ႉၵမ်မႃးယူႇယဝ်ႈ" ၼႆသေ ၶဝ်ၸၢမ်ႇဢရႁတ်ႉတၽူဝ်ႇၸဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼၼ် ရႁၢၼ်းၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဝႆႈလဝ်ႈဝႃႈ "မုၼ်သုင်ၶမ်းၽြႃးႁဝ်းတီႈၶႃႈ ၶႅၼ်းတေႃးႁေႃးၼႄ ပိုၼ်းၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတီႈၵႂၢင်ႈမၼ်းဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈ၊ ပေႃးႁေႃးၵွၼ်ႇ လုၵ်ႈၼွင်ႉတင်းလၢႆး ၸင်ႇတေႁူႉပွင်ႇလႅင်းၸႂ်တီႈၶႃႈဢေႃႈ" ၼႆယဝ်ႉ။ ၽြႃးၸဝ်ႈတႄႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ဢမ်ႇဢဵၼ်းႁေႃး လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင် မႁႃၸၼၵဢုပ်ႉၵွၼ်းမိူင်း လွင်ႈၸဝ်ႈၼၢင်းၸုမ်ႈလူင်၊ လွင်ႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇသေ ၵူၺ်းဢဵၼ်းႁေႃး လွင်ႈၸဝ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းဝိရိယၵူၼ်းၸၢႆးသေ ၶတ်းၸႂ်လုၺ်းၼႂ်းၼမ်ႉ မႁႃႇသမ်ႇမုတ်ႉတရႃႇၵူၺ်းၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးလႆႈႁေႃးပႃး လုၵ်ႉၸဵမ်ငဝ်ႈမၼ်းၵႂႃႇၸိုင် တေမီးၽွၼ်းလီ တေပဵၼ်လွင်ႈလီယွင်ႈယေႃးဢၢမ်းဢေႃး၊ ၵွပ်ႈတြႃးၼႆႉသေ တေပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇဝေႇၼေႇယသတ်ႉဝႃႇၶဝ် ဢွၵ်ႇပူၼ်ႉမူၼ်ႉလွတ်ႈ၊ တေပဵၼ်တီႈမၢႆတီႈတွင်း ပုၼ်ႈတႃႇပရိသၢတ်ႈတင်းလၢႆၼင်ႇၼႆလႄႈ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ၸင်ႇႁေႃႈဝႃး "ၵေႃးယံ မꩡ်ꧢေ သမုၻ် ၻသမိၼ်" ၼႆတႄႇၵွႃႇ ဢဝ်ၵႃႇထႃႇၼႆႉႁၢင်ႈၶိုင်ႈသေ ႁေႃးၸၢတ်ႈၸဝ်ႈမႁႃႇꩡၼၵၼႆႉၵႂႃႇယဝ်ႉႁေႃး။

လမ်းၼႂ်း မႄးထတ်း

  1. သွင်ပီႈၼွင်ႉ တိုၵ်းသိုၵ်း
  2. ၸဝ်ႈၵႅမ်မိူင်း တိူင်ႇၵၢဝ်ႇသၸ်ႉၸႃႇ
  3. ပွင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင်
  4. ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် လႆႈပၢႆးဢွၵ်ႇမိူင်း
  5. ၶုၼ်ဢိၼ်း လူင်းမႃးၸွႆႈထႅမ်ႈ ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင်
  6. ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် ႁွတ်ႈထိုင် မိူင်းၵႃႇလၸမ်ႇပႃႇၼၵူဝ်ႇ
  7. သြႃႇလူင်တီႉသႃႇပႃႇမွၵ်ႉၶ လႄႈ ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် ထူပ်းၵၼ်
  8. ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈ
  9. လၢတ်ႈၼႄသပ်းလႅင်း လုၵ်ႈႁၵ်ႉပႅင်း
  10. တႃႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇပုတ်ႈတၢင် ဢင်ႈသဝ်းထင်ပေႃႈ
  11. ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမိူဝ်း ၸွမ်းၸဝ်ႈႁိူဝ်း
  12. ၼၢင်းၽီမၼိမေႇၶလႃႇ ၸွႆႈထႅမ်
  13. လွင်ႈၼၢင်းၽီ လႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်
  14. ဢူႈဢၢဝ်ၶုၼ်ပေႃးလၸၼၵ ၼွၼ်းၽေး
  15. ၸဝ်ႈၼၢင်းသီႇဝလိ ၸွပ်ႇတူၺ်း
  16. ပွႆႇရထႃးၽုသ်ႉသ ႁႃၸဝ်ႈၶုၼ်
  17. တွပ်ႇၶေႃႈထၢမ်
  18. ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ
  19. ဢွၵ်ႇလႄႇတီႈသူၼ်သိူဝ်း
  20. မွင်းၶႂ်ႈႁဵတ်း ရႁၢၼ်း
  21. ၼၢင်းၸုမ်ႈၸဵတ်းပၢၵ်ႇ လမ်းၸွမ်း
  22. ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ထတ်းႁွႆးလိၼ်ႁႄႉ
  23. ႁူပ်းထူပ်း ရသေႉၼႃႇရတ
  24. ၵဵပ်းလႆႈ ပွတ်းၼိူဝ်ႉပိင်ႈ
  25. ႁူပ်ႉထူပ်း ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ
  26. ႁၼ်ၸဝ်ႈၵၢင်ႇ
  27. ဢဝ်ယိူဝ်ႈယႃႈတူၼ်ႈမႆႉ ႁဵတ်းပိူင်တႅၵ်ႈသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇ
  28. ၼၢင်းၸုမ်ႈတင်း ၽွင်းမိူင်းသိုၵ်းၶဝ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း
  29. ၶွၼ်ႈၸၢတ်ႈၵၼ်
  30. ၶေႃႈတွင်းတၢမ်းလင်
  31. ဝေႃးႁၢရ်