တူဝ်သွမ်ၼူမ်း/ပႃၶႃႇ ပႃငၢဝ်း

ပႃႇၶႃႇပႃငၢဝ်းၶဝ်ပဵၼ် တူဝ်သွမ်ၼူမ်း ဢၼ်ယူႇတီႈၼႂ်းၼမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉပႃလူင်မိူင်း သႅၼ်းတူဝ်ဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်သုတ်ႇထူၺ်ႈၸႂ် ဢဝ်လူမ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပႃလူင်မိူင်း တင်း တူဝ်သွမ်ၼူမ်းတၢင်ႇၸိူဝ်းၶဝ် ႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႃငၢဝ်းၶဝ် ယူႇတီႈၼမ်ႉသမုတ်ႉလူင် ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၵူႊဢၼ်သေဢမ်ႇၵႃး တီႈၼမ်ႉၵႄးလူင် ၼႂ်းဢေးသီးယၼ်း တင်း ဢမႄးရီးၵႅၼ်းၸၢၼ်း ၵေႃႈယူႇယူႇယဝ်ႉ။ ပႃငၢဝ်းၶဝ် ၸၢင်ႊယႂ်ႇထိုင် 14-ထတ်း (4.3 မီးတႂ်း)သေ ၼမ်ႉၼၵ်းသမ်ႉ ၸၢင်ႊၼမ်သေ 500-ပွင်ႇ (227-ၵီးလူဝ်းၵရႅမ်း)ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ပႃငၢဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ၸၢင်ႊလုၺ်းၼမ်ႉလႆႈ တင်းတၢင်းဝႆး တေႃႇၸမ် ၵႂႃႇယေႈၸူဝ်ႊမူင်း 30-လၵ်း (48-ၵီးလူဝ်းမီးတႂ်း) သေယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႊဝႅၼ်ဝူင်ၵျွၵ်းၶိုၼ်ႈသုင် ဢွၵ်ႇၼမ်ႉ (ၵႂႃႇၼႂ်းလူမ်း) လႂ်ၶဝ်လႆႈယဝ်ႉ။

ပႃၶႃႇပႃငၢဝ်းၶဝ်ၼႆႉ မေႃႈလဵၼ်ႈမူၼ်ႊသေဢမ်ႇၵႃး ပၢႆပဵၼ်တူဝ်သတ်း ဢၼ်ဢွၵ်းလႅတ်းၽၢႆယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၸၢင်ႊ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇသဵင်ႈၵူႊလၢႆမဵဝ်းသေယဝ်ႉ တူဝ်ၼိူင်ႈတင်းတူဝ်ၼိူင်ႈ မေႃတိတ်းတေႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ဢိူဝ်ႈ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သဵင်မႃႁဝ်ႇလႂ်၊ သဵင်မူၵ်းၵလိၵ်ႉလိၵ်ႉလႂ်၊ ဢိၵ်ႇတင်း သဵင်တိုင်ႈဝိတ်းဝိတ်း ၼူတ်ႉပိတ်ႇၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။ ပႃၶႃႇၶဝ် မေႃတုမ်ႉတွပ်ႇတေႃႇၵူၼ်းႁဝ်းသေ မၢင်ႊပွၵ်ႈၼႆ ၶဝ်တင်းႁႂ်ႈၵူၼ်းလုၺ်းၼမ်ႉၶဝ် ၶိုၼ်ႈၶီႇၼိူဝ်ၵွင်းလင်ၶဝ်ၵႂႃႇၵွၼ်ႇလႂ်ယဝ်ႉ။ ပႃၶႃႇပႃငၢဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ၵႆႉၵႆႉၸၢင်ႊဢဝ်လေႃး ၽိတ်းပႅတ်ႈတင်းပႃပွသ်ႉသ်ႉ၊ ဢၼ်ပဵၼ်တူဝ်သွမ်ၼူမ်းယူႇၼမ်ႉ (ၶိူဝ်းပႃလူင်မိူင်း) ထႅင်ႈၸိူဝ်ႉၼိူင်ႈ ၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ပႃငၢဝ်းဢၼ်ပဵၼ်ပႃၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းမီးလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၸမ်း လႆႈႁၼ်တီႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈဢုၼ်ႇသေ သမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ႁွင်ႉယူႇၽဵင်ႈၽဵင်ႈ ဝႃႈပဵၼ် ပႃၶႃႇ (တူဝ်ရႃးတူသ်ႉ) ၼႆယဝ်ႉ။

ပေႃးဝၼ်းၼိူင်ႈမႃး ၵူၼ်းႁဝ်းတေႁဵၼ်းႁူႉ တႃႇဢုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် တင်း ပႃငၢဝ်း လႆႈယူႇဢိူဝ်ႈ။

ပႃငၢဝ်းၶူလင်ႊပႅၼ် ဢၼ်မိူၼ်ၸိူဝ်ႉၼင်ႇၼႆၶဝ်ၼႆႉ လႆႈသွၼ်ဝႆႉပၼ် တႃႇႁဵတ်းၼေလၢႆးလိင်ႉ တီႈလႅၼ်ႊၼမ်ႉသၢင်ႈၼႄပႃလႂ်ယူႇယဝ်ႉ။