တူဝ်သွမ်ၼူမ်း/လႃးမႃး
လႃးမႃး ပဵၼ်တူဝ်သွမ်ၼူမ်း ဢၼ်ၸၢင်ႊလႆႈႁၼ်တီႈ ဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်း တင်ႈဢဝ်တီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇဢႃႇၸႅၼ်ႇတီးၼႂ်း ၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် ဢီးၵူၺ်းတူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႃးမႃးၶဝ်ပဵၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢဝ်းၼႂ်းမုင်ႉႁိူၼ်း မႃႉၵုင်ၶဝ်ၼၼ်ႉၸိူဝ်ႉၼိူင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႊ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးလင်ၵုင်သႄႈ။ လႃးမႃးၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸမ်ၵၼ်တင်း ဢႅလ်ႇပႃးၵႃး တင်း ၵူႇဢႃးၼႂ်းၵူဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉ။
လႃးမႃးၶဝ်ၼႆႉ ၸၢင်ႊယူႇလႆႈတီႈ လိၼ်လႅၼ်ႊသုင် တီႈလွႆလူင် ဢႅၼ်းတိသ်ႉ ဢၼ်မီးတၢင်ႉသုင် တေႃႇထိုင် 16,000 ထတ်း (4,877 မီးတႂ်း)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်မီးၶူၼ်ၼင် ယၢဝ်းပုင်ႈယုင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ဢုၼ်ႇ တင်း ၵိပ်ႇတိၼ် တႃႇၶိုၼ်ႈပႆ တီႈ လိၼ်ၽႃႁိၼ်လႂ်ယဝ်ႉ။ လႆႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢမ်ႇၼၼ် ၼမ်ႉဢွၼ်ႇဢိတ်းဢီႈၵွၺ်းသေၵေႃႈ ၶဝ်ၸၢင်ႊၵႂႃႇတၢင်းလႆႈ တႃႇလၢႆလၢႆဝၼ်းတေႉယဝ်ႉ။ လႃးမႃးတူဝ်ယႂ်ႇထူၼ်ႈယဝ်ႉ တူဝ်ၼိူင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႊယႂ်ႇယၢဝ်းထိုင်မွၵ်ႈ သီႇထတ်း (1.2 မီးတႂ်း) သေ ၸုၵ်းသုင်လႆႈ တေႃႇ မွၵ်ႈသီႇထတ်း (1.2 မီးတႂ်း) တေႃႇထိုင် ႁူဝ်မႃႇၶဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၼၵ်းၶဝ်သမ်ႉ ၸၢင်ႊမီးဢဝ် 155 ပွင်ႇ တေႃႇ 300 ပွင်ႇ (70-136 ၵီးလူဝ်းၵရႅမ်း)ယဝ်ႉ။
လႃးမႃးၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းဢိၼ်းတီးယၼ်း ဢိၼ်းၵႃးၶဝ် လႆႈသွၼ်ငႄႈမႃးဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပိူၼ်ႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1,000 ပီႊပုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လႃးမႃးၶဝ်လႆႈ ပဵၼ်တူဝ်သတ်းၸႂ်ႉတႃႇတေႃႉတၢင်ႇလႂ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၸၢင်ႊတၢင်ႇပေႉလႆႈ ၼမ်ႉၼၵ်းတေႃႇထိုင် 125 ပွင်ႇ (57 ၵီးလူဝ်းၵရႅမ်း) ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းပၢႆၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၶဝ်သေၵွၼ်ႇ၊ ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ်ၵေႃႈဢဝ်၊ ၶူၼ်ၸဵၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ သမ်ႉဢဝ်ႁဵတ်း ၽႅၼ်ႇမၼ်ႈ၊ ၼင်ၼႃၶဝ်သမ်ႉ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၶူဝ်းၸေႈၼင်လႂ်ယဝ်ႉ။
- လႃးမႃးၶဝ် ၵိၼ်ယိူဝ်ႈ တင်း တူၼ်ႈၶဵဝ်ဢွၵ်ႇ တၢင်ႇၸိူဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵဵဝ်ႉဢိူင်ႈၶဝ်ဢိူဝ်ႈ။